سالم‌خبر: یک مطالعه علمی جدید که روی موش‌ها انجام شده است، نشان می‌دهد که عادت به ظاهر بی‌ضررِ کندن بینی ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد.

سالم‌خبر: یک مطالعه علمی جدید که روی موش‌ها انجام شده است، نشان می‌دهد که عادت به ظاهر بی‌ضررِ کندن بینی ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد.

به گزارش سالم‌خبر به نقل از هلث‌الرت این پژوهش که نخستین بار در اواخر سال ۲۰۲۲ منتشر و در آوریل ۲۰۲۵ مجدداً مورد توجه قرار گرفت، مسیری جدید و غیرمنتظره را معرفی کرده که از طریق آن، یک باکتری زیان‌آور به مغز می‌رسد و واکنش‌هایی شبیه به بیماری آلزایمر را به وجود می‌آورد.

تیمی از پژوهشگران دانشگاه گریفیت استرالیا به سرپرستی دکتر جیمز است جان در این مطالعه به بررسی باکتری موسوم به کلامیدیا پنومونیه (Chlamydia pneumoniae) پرداختند. این باکتری عامل شایعی در عفونت‌های تنفسی انسان، از جمله ذات‌الریه است. مطالعات پیشین حضور این باکتری را در مغز بسیاری از افراد مبتلا به زوال عقل (دمانس) در سنین بالا نشان داده بود، اما اینکه چگونه این باکتری به مغز انسان راه پیدا می‌کند، همچنان یک معما بود.

محققان برای یافتن پاسخ این سؤال، در آزمایش‌های خود باکتری را به‌طور مستقیم به مجرای بینی موش‌ها وارد کردند. یافته‌ها نشان داد که این باکتری از طریق عصب بویایی که مسیری مستقیم از حفره بینی به مغز است، به‌سرعت وارد سیستم عصبی مرکزی موش‌ها می‌شود. به‌طور قابل توجهی، فقط طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت، این باکتری توانست در مغز موش‌ها مستقر شود.

نکته کلیدی دیگری که پژوهشگران دریافتند این بود که وقتی لایه نازک اپی‌تلیوم بینی موش‌ها آسیب می‌دید، عفونت ناشی از باکتری به‌مراتب شدیدتر می‌شد. این آسیب‌ها ممکن است به‌سادگی در انسان هم رخ دهند؛ مثلاً در اثر کندن مداوم بینی یا کندن موهای بینی.

ورود این باکتری به مغز باعث واکنش شدید سیستم ایمنی می‌شود که یکی از پیامدهای آن، ترشح پروتئینی به نام آمیلوئید بتا است. این پروتئین به‌صورت طبیعی در پاسخ به عفونت‌ها تولید می‌شود، اما تجمع آن به شکل پلاک‌ها (توده‌های پروتئینی) یکی از علائم شناخته‌شده بیماری آلزایمر است. هرچند هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست که پلاک‌های آمیلوئیدی علت بیماری آلزایمر هستند یا پیامد آن، این مطالعه نشان می‌دهد آسیب به بافت بینی می‌تواند نقش مهمی در این فرآیند ایفا کند.