سالم‌خبر: سرپرست اداره کل انتقال خون استان قزوین، با اشاره به کاهش مراجعان و ذخایر گروه‌های خونی در استان در اسفندماه هر سال، اظهار کرد: گرچه تقارن اسفند با ماه مبارک رمضان بر کاهش مراجعین تأثیرگذار بوده، اما وجود دو مرکز پلاسمای خون نیز مزید بر علت شده و کاهش اهدای خون را تشدید کرده است.

سالم‌خبر: سرپرست اداره کل انتقال خون استان قزوین، با اشاره به کاهش مراجعان و ذخایر گروه‌های خونی در استان در اسفندماه هر سال، اظهار کرد: گرچه تقارن اسفند با ماه مبارک رمضان بر کاهش مراجعین تأثیرگذار بوده، اما وجود دو مرکز پلاسمای خون نیز مزید بر علت شده و کاهش اهدای خون را تشدید کرده است.

اسماعیل کلهر معتقد است فعالیت دو مرکز پلاسمای خون و جلب مشتری با پول، هم جان اهداکنندگان را در معرض خطر قرار داده و هم به فرهنگ داوطلبانه اهدای خون ضربه می‌زند.
 
تعداد دفعات خون‌گیری بالا در مراکز پلاسما
وی افزود: کلان‌شهر‌های ۴ تا ۵ میلیون نفری کشور فاقد مرکز پلاسمای خون هستند، این در حالی است که شهر ۶۰۰ هزار نفری قزوین دارای دو مرکز پلاسمای خون است. با توجه به اینکه تعداد این مراکز در کل کشور به ۲۰ مرکز هم نمی‌رسد، چگونه برای قزوین مجوز دو مرکز از سوی سازمان غذا و دارو صادر شده است؟ طبق اظهارات این مسوول، در اداره کل انتقال خون استان قزوین از پلاسما سه فرآورده پلاکت، پلاسما و خون فشرده (گلبول‌های قرمز) تولید می‌شود.
 
 آقایان هر سه ماه یک بار و بانوان هر چهار ماه یک بار مجاز به اهدای خون هستند، اما در مراکز پلاسمای خون، تعداد دفعات خون‌گیری از برخی افراد به دلیل پولی بودن، بیشتر است که این امر سبب آسیب و اختلال در عملکرد فاکتور‌های ۸ و ۹، آلبومین و سیستم ایمنی بدن می‌شود.

کلهر با استناد به اطلاعات موجود، بیان کرد: متأسفانه مراکز پلاسمای خون در دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها نفوذ کرده و نوجوانان و جوانان را با وعده پول به سمت خونگیری سوق می‌دهند. گاهی حتی از افراد دارای مشکل نیز خونگیری می‌کنند که این موضوع ممکن است به سلامت مراجعه‌کنندگان و دریافت‌کنندگان خون آسیب برساند.
 
وی گفت: البته در کلیت امر، وجود مراکز پلاسمای خون به خودی خود مشکلی ندارد و سازمان انتقال خون نیز مرکز پلاسما دارد، اما قرار بود شرکت پالایشگاه دارو راه‌اندازی شود و دارو‌ها در داخل کشور تولید و تحویل مردم گردد. در حال حاضر، تنها بخش اول (مراکز پلاسمای خون) فعال شده، اما در مورد بخش دوم (پالایشگاه دارو) اقدامی صورت نگرفته و پلاسما‌ها به کشور‌هایی مانند فرانسه و آلمان ارسال می‌شود. نکته مهم این است که بنای صنعت پلاسما در ایران این‌گونه طراحی شده بود که مجوز راه‌اندازی مراکز خصوصی جمع‌آوری پلاسما به عنوان یک مشوق داده شود تا شرکت‌های بین‌المللی فعال در این حوزه، با دانش فنی پیشرفته وارد ایران شوند و دارو‌های باکیفیت پلاسمایی از پلاسمای ایرانی برای بیماران ایرانی تولید شود. این سیاست دو مزیت داشت: اولاً، ایران می‌توانست در صنعت پلاسما به‌روز بماند و ثانیاً، سرمایه‌گذار خارجی جذب می‌شد. اما در طول این سال‌ها، هیچ اقدام مؤثری در این زمینه انجام نشده است.
 
کاهش بیش از ۱۰۰۰ نفری اهداکنندگان خون در قزوین
سرپرست اداره کل انتقال خون استان قزوین با ابراز نگرانی از کاهش بیش از ۱۰۰۰ نفری اهداکنندگان خون نسبت به سال گذشته، تأکید کرد: بیشتر اهداکنندگان متولد دهه ۴۰ هستند و به تدریج به دلیل ورود به سن بالای ۶۰ سال، از چرخه اهدای خون خارج می‌شوند. این در حالی است که مشارکت جوانان از ۳۸ درصد به ۲۷ درصد و مشارکت بانوان همچنان در حد ۷ درصد باقی مانده است.

کلهر با اشاره به افزایش روزافزون نیاز بیماران به خون و رشد ۱۰۰ درصدی تخت‌های بیمارستانی نسبت به ۲۰ سال گذشته، گفت: با تکمیل پروژه ۷۰۰ تخت‌خوابی دولتی و ۱۰۰۰ تخت بخش خصوصی، تعداد تخت‌های بیمارستانی در استان به ۲۰۰ درصد افزایش می‌یابد. در حالی که تعداد اهداکنندگان و امکانات اداره کل انتقال خون ثابت مانده است. اگر روند فعالیت مراکز پلاسما ادامه یابد، در پنج تا ۱۰ سال آینده در تأمین فرآورده‌های خونی قطعاً دچار مشکل خواهیم شد.

وی با بیان اینکه مجوز مراکز پلاسمای خون از سوی سازمان غذا و دارو صادر شده، اما متولی خون و فرآورده‌های خونی، سازمان انتقال خون است، به عدم بازدید، پایش و نظارت بر فعالیت این مراکز از سوی دانشگاه علوم پزشکی، نظام پزشکی و اداره کل انتقال خون اشاره کرد و گفت: سازمان غذا و دارو بر فعالیت این مراکز نظارت می‌کند و اجازه نظارت به دستگاه‌های دیگر داده نمی‌شود.
 
چالش در تأمین فرآورده‌های خونی
سرپرست اداره کل انتقال خون استان قزوین به موضوع قابل تأملی اشاره کرد: نقل و انتقال پلاسما از استان قزوین، به دلیل کارگرنشین بودن و نزدیکی به تهران، آسان‌تر است و مشتریان بیشتری به سمت این مراکز جذب می‌شوند. این امر نه‌تنها نمادی از فقر را نشان می‌دهد، بلکه به فرهنگ عمومی اهدای داوطلبانه خون که در کشور و استان به صورت ۱۰۰ درصد داوطلبانه است، ضربه می‌زند. در نتیجه، تا چند سال آینده، تأمین خون مورد نیاز بیماران سرطانی، تالاسمی، هموفیلی، مادران باردار، نوزادان و مجروحان سوانح دچار چالش جدی خواهد شد. به گزارش فارس، مرکز پلاسمای زنجان که قرار بود با همکاری دانشگاه آزاد زنجان راه‌اندازی شود، به دلیل اعتراض پزشکان و نگرانی از به‌خطر افتادن سلامت اهداکنندگان، با دخالت شورای تأمین استان پلمب شد./فارس