سالمخبر: نایب رئیس هیئت مدیره انجمن شرکتهای صنعت پخش ایران، گفت: بودجه لازم برای تامین بازار دارویی وجود ندارد به همین دلیل نیز دولت ورود داروهای جدید به فهرست را محدود کرده است. داروهای جدید با عوارض کمتر و اثربخشی بهتر در سایه مسائل اقتصادی پشت مرزهای کشور باقی میمانند.
وحید محلاتی به فرارو گفت: دی ماه سال ۱۴۰۲ و پیش از آغاز سال نوی میلادی بود (حدود یک هفته مانده به آغاز سال نو) که آخرین محموله وارفارین وارد کشور شد. پیش از این زمان، وارفارینی که وارد شده بود تا ۱۲ /۲۰۲۳ تاریخ انقضاء داشت اما، پیش از انقضاء دارو، مجددا تامین شد. اما حجم تامین شده، مصرف ۲ تا ۳ ماه کشور را پاسخ میداد و بر اساس پیگیریهایی که از سازمان غذا و دارو انجام دادم، متوجه شدم که اکنون نیز به اندازه ۲ تا ۳ ماه وارفارین وارد کشور شده و منتظر آزادسازی و پخش یا همان اجازه فروش است.
وی افزود: وارفارین دارویی ضد انعقاد خون است و برای افرادی با سابقه تعویض دریچه قلب، یک داروی ضروری است. این دارو از لخته شدن خون پیشگیری میکند و به هیچ عنوان دارویی نیست که قابل قطع کردن باشد. این دارو بسیار حساس است و حتی توصیه میشود که کارخانه تولید کننده دارو نیز از سوی مصرف کننده تغییر نکند، چون ممکن است باعث تبعاتی سنگین و حتی کشنده شود. حتی اگر فردی شرکت سازنده دارو را تغییر میدهد باید به شکل مداوم آزمایشهای تعیین زمان انعقاد با داروی جدید را انجام داده یا دوزهای آن را تغییر دهند.
محلاتی همچنی ادامه داد: حقیقت این است که با توجه به اهمیت بالای این دارو برای سلامت بیماران، هر بار که نایاب میشود و مجدد تامین میشود، به محض تامین دارو، بیماران به علت هراس از قحطی مجدد، اقدام به خرید دوبرابر نیاز خود میکنند تا دارو را حداقل برای ۲ تا ۳ ماه ذخیره کنند و در نتیجه این چرخه مدام تکرار میشود و هر بار این دارو نایاب میشود این سناریوی هجوم خریداران و کمبود سریع دارو، تکرار میشود. بر اساس اطلاعاتی که از همکاران وزارت بهداشت گرفته ام قرار است به زودی یک کارخانه جدید، به جمع تولید کنندگان این دارو بپیوندد و نخستین تولید کننده وارفارین در ایران باشد و امیدواریم که این روش بتواند به تامین بازار داخلی و پیشگیری از کسری وارفارین در سالهای آتی کمک کند.
وی گفت: دارویی که اکنون برای مصرف ماههای آینده تامین شده است، از برند اصلی است و تاریخ انقضای آن نیز مناسب است. نکتهای مهم با توجه به آن چرخه واردات و هجوم برای تقاضا که گفتم وجود دارد و ان هم این است که بهتر است چند برابر نیاز بازار، وارفارین تامین شود تا مردم بتوانند دسترسی مناسبی به دارو داشته باشند.
این متخصص و فعال حوزه دارو گفت: درباره اهمیت این که نباید شرکت سازنده داروی وارفارین تغییر کند، یک بار دیگر تاکید میکنم که فردی که بیمار است، به اندازه کافی استرس بیماری و تامین دارو را دارد و نباید با موضوعاتی مثل تغییر شرکت سازنده، به استرس افراد نیازمند دارو دامن بزنیم. این که یک پزشک مدعی شود میتواند داروی خاصی را وارد کشور کند نیز جای تردید دارد. از نظر حرفه ای، اگر دارویی خارج از مسیر رسمی وارد کشور شود به هیچ وجه نه درست است و نه معتبر و به عنوان یک پزشک داروساز، به هیچ بیماری توصیه نمیکنم دارویی را مصرف کند که از مسیری ناشناخته و خارج از روند تایید وزارت بهداشت وارد کشور شده است. برخی افراد در حجم محدود و به شکل چمدانی داروهایی را وارد کشور میکنند، اما این موضوع نیز استاندارد نیست.
وی افزود: ما یک فهرست به نام «فهرست دارویی کشور» داریم که تعدادی داروهای وارداتی را شامل میشود که مجاز به تولید و واردات هستند و میتوان برای تامین آنها در کشور اقدام به دریافت مجوز و پروانه کرد. اگر یک دارو در این فهرست نباشد، واردات یا تولید آن امکان پذیر نیست. چند سالی است که سازمان غذا و دارو، ورود داروهای جدید به فهرست دارویی کشور را محدود کرده و بسیار گزیده و حداقلی این کار را میکند. علت این حرکت اقتصادی است، چرا که داروهای جدید، داروهای گرانقیمتی هستند و اضافه شدن این داروها به لیست، باعث افزایش بار مالی بودجه دارویی کشور میشود. بازار دارویی کشور در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۶۰ هزار میلیارد تومان بود. امسال با هزینههایی که داریم و رشد قیمت ها، که حدود ۳۰ الی ۴۰ درصدی است، حداقل ۲۰ الی ۲۵ درصد افزایش قیمت دارو را خواهیم داشت. با این شرایط یعنی بازار حدود ۲۰۰ همت خواهد شد.
اخیرا رئیس مجلس به رئیس سازمان برنامه معترض شد که چرا تنها ۴۰ همت برای بخش دارو تامین شد؟ این در حالی است که ۴۰ همت مابه التفاوت هدفمندی و ۴۰ همت بودجه بیمهها روی هم میشود ۸۰ همت و از این ۸۰ همت تا ۴۰ همت فاصله بسیار است. متاسفانه بودجه لازم برای تامین بازار دارویی وجود ندارد و به همین دلیل نیز دولت ورود داروهای جدید به فهرست را محدود کرده است. میدانیم که این احتمال وجود دارد که داروهای جدید، عوارض کمتر و اثربخشی بهتری داشته باشند، ولی این داروها در سایه مسائل اقتصادی پشت مرزهای کشور باقی میمانند./فرارو